शब्दांच्या शस्त्राची धार

   बोलताना शब्दांचा अतिशय विचारपूर्वक वापर केला पाहिजे. 

शब्दांच्या शस्त्राला इतकी धार असते की, त्याने केलेल्या वारांची जखम सहजासहजी भरून निघत नाही. आणि भरून निघालीच तरी ती अधूनमधून चिघळत राहतेच. 

✒️ K. Satish

 

 

 

खरे नाते

    काही नाती ही तुमच्या जन्माबरोबर तुमच्याशी आपसूक जोडली जातात. मग त्या व्यक्ती कशाही असल्या तरी त्यांचे संबंध तुमच्याशी जोडले जातातच.ती म्हणजे रक्ताची नाती. ही नाती निवडण्याचा पर्याय तुमच्याकडे नसतो व अशा रक्ताच्या नात्यांविषयी समाजात असा गोड गैरसमज आहे की, ही नाती तुम्हाला कोणत्याही संकटात, बिकट परिस्थितीत साथ देतात, तुम्हाला एकटे पडू देत नाहीत, तुमच्या आनंदात आनंदी होतात व तुमच्या दुःखात त्यांनादेखील वेदना होतात.

   परंतु काळाच्या ओघात तुम्ही जसजसे पुढे मार्गक्रमण करत जाता त्यावेळी आयुष्याच्या प्रत्येक टप्प्यावर तुमचा समाजातील अनेक घटकांशी संपर्क येतो व त्या अनुषंगाने तुमचे अनेक मित्र, हितचिंतक, तसेच अनेक शत्रूदेखील तयार होतात. ही तुमची नवी नाती असतात जी तुम्ही स्वतः निवडलेली अथवा तुमच्या स्वभावामुळे किंवा कार्यशैलीमुळे तुमच्याशी जोडली गेलेली असतात. त्याचप्रमाणे तुमच्या आयुष्याचा जोडीदारदेखील नियती तुमच्यावर लादत नाही त्याचीदेखील निवड करण्याची मुभा तुम्हाला असते.

   आपल्या समाजात रक्ताच्या नात्यांना खूप महत्त्व दिले जाते. व ही नाती कधीच तुटू शकत नाहीत असा शब्दप्रयोग नेहमी वापरला जातो. परंतु अनेकदा अशा लादलेल्या नात्यांमुळे अनेकांचे जीवन उद्ध्वस्त होते. कारण सध्याच्या काळात अपवादाने का होईना आपल्याला स्वतःच्याच मुलीवर बलात्कार करणारा बापही पाहायला मिळतो, पैशासाठी मुलीला देहविक्रय करायला लावणारे मातापितादेखील पाहायला मिळतात, व्यभिचारापायी स्वतःच्या मुलाचा बळी घेणारी क्रूर मातादेखील पाहायला मिळते, संपत्तीतील हिश्श्यासाठी स्वतःच्याच भावंडांचा जीव घेणारे भाऊ-बहीणदेखील पाहायला मिळतात, तसेच मुलांच्या शिक्षणाकरिता स्वतःचे अर्थकारण शून्य करून बसलेल्या व सरतेशेवटी जगण्यासाठी त्यांच्यावर अवलंबून असलेल्या आई-वडिलांना वृद्धाश्रमात सोडून देणारी मुलंही पाहायला मिळतात.

   मग प्रश्न असा पडतो की, खरंच अशा क्रूरतेमध्ये बरबटलेल्या रक्ताच्या नात्यांना इतके अनन्यसाधारण महत्त्व देऊन त्यात घुसमट होत जगणे योग्य आहे का ?, यांना खरी नाती म्हणावीत का ?

   माझ्यामते या विश्वामध्ये ज्या व्यक्तींना...प्राणिमात्रांना तुमच्या आनंदात आनंद वाटतो व तुमच्या दुःखात त्यांनादेखील मनापासून दुःख होते असे सर्वजण मग ते तुमच्या रक्ताचे असोत अथवा रक्ताचे नसोत...ते सर्व तुमचे खरे नातेवाईक समजावे. व याउलट ज्यांना तुम्हाला आनंदात पाहून वेदना होतात व तुमच्या दुःखात जे आनंदी होतात किंबहुना तुम्हाला दुःखी करण्यासाठी जे सतत कार्यरत असतात अशा सर्वांना मग ते रक्ताचे असोत अथवा नसोत, त्यांना तुमच्या आयुष्यातून कायमचे दूर करून आपल्या सुंदर आयुष्याची आनंददायी वाटचाल सुरू ठेवावी. शेवटी या जगात आलेल्या प्रत्येकाला कधी ना कधी हे जग सोडून जायचे आहेच. मग काही चुकीच्या लादलेल्या नात्यांमुळे तुम्ही तुमचे आयुष्य का वाया घालवावे.

   आनंदाने जगा व इतरांनाही जगण्याचा आनंद घेऊ द्या... 🙏🏻

आनंदात तुमच्या ज्याला वाटे आनंद

अन् तुमच्या दुःखामध्ये हळहळे ज्याचे मन

ज्याच्यासंगे द्विगुणित होई तुमचा आनंदी क्षण

तेच तुमचे खरे नाते अन् तेच तुमचे धन

✒ K. Satish

सत्यवचन

    कर्तृत्वशून्य, अकार्यक्षम नेत्याला त्याच्या चुकीच्या कार्यपद्धतीविषयी आरसा दाखवणार्‍या प्रामाणिक सर्वसामान्य व्यक्तींची आपल्या चमच्यांकरवी वैयक्तिक पातळीवर खोटी बदनामी करून त्या व्यक्तींची जनसामान्यातील प्रतिमा मलीन करण्याचे षडयंत्र रचणारा नेता व त्याचे चमचे हे षंढांहूनही खालच्या पातळीवर गणना केली जाण्यास पात्र ठरतात.

   कारण प्रामाणिकपणे लढण्यासाठी त्यांच्याकडे नैतिक मूल्यांचा ठेवा तर नसतोच परंतु वैचारिक पातळीवर सामना करण्याची धमकदेखील नसते.

   हे लोक पृथ्वीतलावरील मानवतेला पोखरणाऱ्या कीडेप्रमाणे असतात. एक दिवस सामान्य जनतेला यांचे खरे रूप कळल्याशिवाय रहात नाही.

✒ K. Satish

नाकर्त्या नेत्यांचे कसब

   नाकर्त्या नेत्यांची एक खासियत असते. ते जनतेचे भले करण्याऐवजी पद्धतशीरपणे उघड उघड जनतेचे नुकसान करूनदेखील पुन्हा हे नुकसान जनतेतीलच काही लोकांच्या चुकीमुळे कसे झाले आहे, हे पटवून देणाऱ्या वावड्या त्यांच्या स्वाभिमान विकलेल्या हस्तकांमार्फत समाजात अशाप्रकारे पसरवतात की, लोक या नेत्यांच्या चुकीच्या कृतीविरूद्ध आवाज उठवण्याऐवजी आपल्याच लोकांशी वाद घालत बसतात व या नेत्यांचे बिंग फोडणाऱ्या काही जागरूक लोकांवरच या नुकसानीचे खापर फोडून स्वतःच्या पायावर धोंडा मारून घेतात. आणि मग चमचे मंडळींना काही अल्पशा आमिषाचा तुकडा टाकून हे नाकर्ते नेते आपण केलेल्या भ्रष्ट कारस्थानाच्या मलईचा मनसोक्त आस्वाद घेऊन तृप्ततेचा ढेकर देतानाच त्यांच्या चमच्यांसहित सर्व जनतेच्या अज्ञानी मूर्खपणाची मजा घेत नवीन कारस्थानासाठी प्रस्थान करतात.

   जनता नकळतपणे आपल्याच पुढील नुकसानाकरिता या नेत्यांना अदृश्यपणे बळ देत असते. कारण, जनतेतील जागरूक लोकांच्या कडवट वृत्तीपेक्षा या नेत्यांची आणि त्यांच्या चमच्यांची कपटी मधुर वाणी जनतेला भ्रमित करीत असते.

✒ K. Satish

गणरायाला पत्र

वक्रतुण्ड महाकाय सूर्यकोटि समप्रभ ।

निर्विघ्नं कुरु मे देव सर्वकार्येषु सर्वदा ॥

   हे गणराया सर्वप्रथम तुला सर्व पृथ्वीवासियांतर्फे कोटी कोटी वंदन...!!!

   तुझ्या उत्सवाची सर्वजण वर्षभर वाट पहात असतात. आणि एकदा का तो दिवस आला की, सर्वजण आनंदोत्सवात अगदी आकंठ डुंबून जातात. आणि मग दहा दिवस तुझी मनोभावे पूजाअर्चा करून झाल्यावर, आनंदोत्सव साजरा करून झाल्यावर तुझे विसर्जन करून तुला निरोप दिला जातो.

   हे सर्व पाहिल्यावर माझ्या मनात दरवर्षी अनेक प्रश्नांचे काहूर माजते. आणि म्हणूनच तुला पत्र लिहिण्याचा हा अट्टाहास...

   हे विघ्नहर्त्या, हा आनंदोत्सव, ही तुझी भव्य आरास, दररोज निरनिराळ्या प्रसादांचे नैवेद्य हे खरंच तुझ्यासाठी असतील का ? मला नक्की माहीत आहे या सर्व बडेजावाची तुला कधीच आवश्यकता नव्हती, किंबहुना अजूनही नाही आणि भविष्यातही नसणार. अरे तू तर स्वतः इतरांना ज्ञान, सुख-समृद्धी, स्वास्थ, स्थैर्य व संपन्नता देणारी देवता. तुला या सर्वांची खरंच आसही नाही आणि आवश्यकताही नाही, हे माझ्या मनाला पक्के माहीत आहे. परंतु, आजकाल मनुष्य इतका स्वार्थी झाला आहे की, तो स्वतःचा बडेजाव दाखवण्यासाठी, एकमेकातील चढाओढीत स्वतःला श्रेष्ठ ठरविण्यासाठी, व स्वतःच्या अहंकारासाठी तुझ्या नावाने साजऱ्या केल्या जाणाऱ्या या उत्सवाचा या दहा दिवसात मोठ्या चतुराईने वापर करून घेतोय. तुझा आशिर्वाद प्राप्त करण्यासाठी नक्की काय करायला हवे यातच मनुष्याची खरी गल्लत झाली आहे.

   आज तुझ्या उत्सवात दमदाटी करून पैसे मागितले जातात, तुझ्या नावाने गोळा केलेल्या पैशांतून आर्थिक गैरव्यवहार केले जातात, त्यातूनच सर्रास मद्याच्या मेजवान्या करताना अनेकांना तुझी भीती न वाटावी इतका मनुष्य निगरगट्ट झाला आहे. तुझ्या आगमनानंतर तुझी प्रतिष्ठापना केल्यावर या दहा दिवसात तुला तुझ्या नयनांनी काय काय पहावे लागते, काय काय सहन करावे लागते हे मी जाणतो. तुझ्यासारख्या आराध्य देवतेसमोर अश्लील हावभाव करणारी उत्साही मंडळी, गर्दीचा फायदा घेऊन स्त्रियांना घाणेरडा स्पर्श करणारे नराधम, कर्कश्श आवाजात वाजणारी गाणी आणि असे बरेच काही.

   मला माहितेय हे सर्व तुला असह्य होत असणार. व हे सर्व थांबवून सर्वांना शासन करणे हे तुझ्यासाठी एका क्षणात शक्य आहे. परंतु ही पृथ्वी ज्या सुंदर उद्देशाने निर्माण केली गेली होती त्यातील सर्वात बुद्धिमान व या पृथ्वीला आपल्या बुद्धिकौशल्याने आणखी सुंदर बनवण्याची क्षमता असलेला हा मनुष्य म्हणजे विश्वनिर्मात्यासाठी खूप महत्त्वपूर्ण आहे. आणि सध्या हे कलियुग या टप्प्यावर येऊन ठेपले आहे की, जर तू अशा दुष्टांचा नाश करण्याचा विचार केलास तर या पृथ्वीतलावरून मनुष्यप्रजाती लुप्त होण्याच्या वाटेवर जाईल. म्हणूनच तुदेखील संयम बाळगून असणार. कारण मोठ्या परिश्रमाने काही मोठा उदात्त हेतू डोळ्यासमोर ठेवून विश्वनिर्मात्याने निर्माण केलेल्या या धरेला टिकवून ठेवून आणखी सुंदर बनवण्याची जबाबदारी तुझ्याच खांद्यावर आहे.

   परंतु हे गजानना, आता मनुष्यातील अवगुणांनी अतिशय उच्चांक गाठला आहे त्यामुळे त्याचे सर्व सद्गुण आता तोकडे पडत चालले आहेत. मी नक्कीच असे म्हणणार नाही की, या पृथ्वीतलावर सर्वच मनुष्यांमध्ये अवगुण ठासून भरलेले आहेत. कारण काही लोकांमध्ये गुणांच्या तुलनेत अवगुण नगण्य प्रमाणात सापडतील. परंतु अशा सद्गुणी लोकांची संख्या खरंच खूप तोकडी आहे, किंबहुना त्यांचे अस्तित्व देखील जाणवू शकत नाही इतकी ही संख्या कमी आहे.

   काम, क्रोध, लोभ, मोह, मद मत्सर, द्वेष, अहंकार या अवगुणांनी आता मनुष्यावर पूर्णपणे ताबा मिळवला आहे. कधी गुंडांच्या रूपात, कधी बलात्काऱ्यांच्या रूपात, कधी सावकारांच्या रूपात, तर कधी राजनेत्यांच्या रूपात हे विकार उफाळून येऊन दुर्बल घटकांचे शोषण करत आहेत. या पृथ्वीला विद्रूप करण्याचे पातक करत आहेत.

   माणसाला सुंदर स्वादिष्ट, पोषक असे अन्न खाण्याची सुविधा तू निर्माण केली होती. परंतु ते विसरून आता त्याला पैसे खाण्याची चटक लागली आहे. आणि यातून तो तृप्त न होता त्याची ही पैशाची भूक वाढतच चालली आहे. व ती भागवण्यासाठी तो खून, दरोडे, घोटाळे, चोऱ्या, भ्रष्टाचार, अनैतिक व्यवहार, दुर्बल घटकांची पिळवणूक, इतकेच काय तर आपल्या मातृभूमीचा सौदा करण्याचे पातकदेखील त्याच्या हातून घडत आहे. तू सर्व मानवजातीला एक समान लेखून या पृथ्वीतलावर स्थान दिले, परंतु राजनेत्यांनी व काही धर्मांधांनी स्वतःच्या स्वार्थासाठी तुझ्या या लेकरांमध्ये जातीधर्माच्या भिंती निर्माण केल्या, एकजुटीने राहणाऱ्या समाजाला तुकड्या तुकड्यांमध्ये विभागून टाकले. व स्वतःच्या स्वार्थापोटी हे जातीधर्माचे विष पेरतच चालले आहेत. गरीब-श्रीमंतांमधली दरी वाढवतच चालले आहेत. त्यामुळे अनेक निष्पापांचे नाहक बळी जात आहेत.

   हे विनायका, आता अति होतंय. आता तू या सर्वांकडे दुर्लक्ष करून चालणार नाही. या दुष्टांचा नायनाट केल्यास पृथ्वीवरील मानवाचे अस्तित्व धोक्यात येण्याची भीती तुला आहे हे मी जाणतो, परंतु यांचा समूळ नायनाट करणे योग्य वाटत नसेल तरी यांच्या अवगुणांना नष्ट करण्यासाठी तुला तुझी लीला दाखवणे आता जरुरीचे झाले आहे.

   वादळ, पूर, भूकंप तसेच अलीकडेच हाहाकार माजवलेल्या कोरोना व्हायरससारख्या आपत्त्यांमुळे काही काळापुरता माणसाचा अहंकार लुप्त होऊन जातो. अशावेळी माझ्या मनात विचार येतो, बाप्पा मनुष्याला वठणीवर आणण्यासाठीची ही तुझीच तर लीला नाही ना ?

   परंतु अशा संकटाचा आघात होताच भानावर येऊन जीवनाचा खरा अर्थ कळल्याचा दावा करणारा मनुष्य हे संकट निवळताच पुन्हा दुपटीने स्वार्थी बनून कुकर्म करू लागतो ही मोठी शोकांतिका आहे.

   अर्थात, मनुष्याला भानावर आणण्यासाठी नैसर्गिक आपत्तीची झळ देणाराही तूच आणि नंतर त्यातून सावरणाराही तूच. परंतु, मनुष्य तुझ्या या लीला समजून न घेता अवगुणांचे ओझे पुढे घेऊन जातच आहे.

   बाप्पा दरवर्षीप्रमाणे हे दहा दिवस तु या मनुष्यांच्या गर्दीत सामील झाला आहेस. येथे तुला एक क्षण तुझी आरती करून भावनिक आनंद देणारे भक्तगण दिसतील तर इतर संपूर्ण काळ अनैतिक कामात दंग असणाऱ्या, दारू पिऊन धिंगाणा करणार्‍या, भांडण मारामाऱ्या करणाऱ्या, गाण्यांवर अश्लील हावभाव करणार्‍या दुष्ट मानवी प्रवृत्तीचा अनुभव येईल.

   तुला असह्य होत असले तरी तू हे दहा दिवस या उत्सवाचा भाग होतोस हेच या मनुष्यप्राण्याचे भाग्य.

   विसर्जनापूर्वी तुला एकच साकडे घालतो की, तु निर्माण केलेल्या या सुंदर कलाकृतीला म्हणजेच पृथ्वीतलावरील या मनुष्यप्राण्याला त्याच्यातील सर्व अवगुणांना नष्ट करण्याची ताकद तू प्रदान करावीस. व त्या अनुषंगाने होणारी या विश्वाची अधोगती रोखावीस. तसेच ज्याप्रमाणे तु तुझ्या सर्व लेकरांना एकसमान बनवून या पृथ्वीतलावर पाठवलेस त्याचप्रमाणे या सर्व मानवांच्या मनामध्ये एकात्मतेची व मानवतेची भावना जागृत करावीस, पृथ्वीतलावरचे नैसर्गिक चक्र सुरळित चालून आमच्या शेतकरी बांधवांच्या चेहर्‍यावर हास्य फुलवावेस, आमच्या सर्व भ्रष्टाचारी राजनेत्यांना, जबाबदार अधिकाऱ्यांना, अपराध्यांकडून लाच घेऊन निरपराधांना शासन करणार्‍या भ्रष्ट पोलिस यंत्रणेला त्यांची समाजाप्रती असलेली कर्तव्ये प्रामाणिकपणे पार पाडण्याची सद्बुद्धी द्यावीस, व सरतेशेवटी सर्व मनुष्यांना मृत्यू हे जीवनातील अटळ सत्य आहे त्यामुळे जोवर या पृथ्वीतलावर तुमचा वावर आहे तोवर या धरेला तुमच्या बौद्धिक कौशल्याने अतिसुंदर बनवण्याचा प्रयत्न करणे हे तुमचे परमकर्तव्य आहे याची प्रखर जाणीव करून द्यावीस ही तुझ्या चरणी प्रार्थना करतो.

   तुला पत्र लिहिल्यावर डोक्यावरचे ओझे बरेच कमी होऊन आता हलके वाटत आहे. सर्वांसाठी तुझे आगमन सुखावणारे व विसर्जन दुखावणारे असले तरी मी मात्र तसे मानत नाही. कारण तु एका मार्गदर्शकाच्या रूपाने, गुरूच्या रूपाने सदैव माझ्या मनात असतोस. या दहा दिवसांपुरतेच तुझे आदरातिथ्य करण्याचा दिखावा करण्याऐवजी मी तुझी चांगली शिकवण आत्मसात करून, तुझ्यातील सद्गुणांना अंगी भिनवून एक आदर्श मनुष्य बनण्याला महत्त्व देईल.

   पुन्हा एकदा तुला माझ्या अंतःकरणापासून वंदन बाप्पा...

दुष्टांमधली दुष्ट प्रवृत्ती

संपवून टाक तू बाप्पा आता,

भरकटलेल्या या लेकरांना

मार्ग दाव जाता जाता

✒ K. Satish

लोकशाही नक्की कुणाची ?

लोकशाहीमध्ये लोकांना

किंमत उरली नाही कवडीची,

आपली सुंदर लोकशाही आता

उरली आहे फक्त नेत्यांची

✒ K. Satish

छुपे षडयंत्र

   एका गावात एक दबंग व्यक्ती रहात असतो. त्याच्याकडे पैसा, संपत्ती अफाट असल्याने आणि त्याचे स्थानिक राजकारणात वजन असल्याने त्याचा त्या गावात बराच दबदबा असतो. कोणीही त्याच्याविरुद्ध एक शब्दही काढत नसतो. हा व्यक्ती राजकारणात सक्रिय असल्याने त्याला सर्व स्तरातील लोकांशी जुळवून घ्यावे लागत असे. परंतु त्याच्या मनात मात्र जातीव्यवस्थेचे, वर्णव्यवस्थेचे विष काठोकाठ भरलेले असते.
   त्यातच गावातील एक दलित स्त्री उच्चशिक्षण घेऊन समाजातील दुर्बल घटकांच्या प्रगतीसाठी, सामाजिक न्यायासाठी आणि गावाच्या विकासासाठी लढत असते. एका कनिष्ठ जातीतील महिला असूनही तिची वाढत चाललेली लोकप्रियता ही त्या प्रतिष्ठित राजकारण्याला खटकू लागते. तो दिवसरात्र त्या महिलेला कसे नामोहरम करता येईल व तिचे कसे मानसिक खच्चीकरण करता येईल याचाच विचार करत असतो. परंतु असे करताना त्याला स्वतःला तर या प्रकरणापासून दूर ठेवायचे असतेच, पण त्या महिलेला त्रास झाल्यास तिला सहानुभूती मिळून हे प्रकरण चिघळू नये व जागीच शांत व्हावे असे काहीतरी करण्याची त्याची इच्छा असते.
   विचार करता करता त्याला एक धूर्त कल्पना सुचते व तो त्याच्या अंमलबजावणीच्या तयारीला लागतो.
    त्या गावात एक ठार वेडा मनुष्य रहात असतो. त्याला गोंजारून, आपल्या जाळ्यात ओढण्यासाठी त्याचे प्रयत्न सुरू होतात. १५ - २० दिवसांच्या प्रयत्नानंतर तो वेडा पूर्णपणे त्याच्या अधिपत्याखाली येतो. तो धनाढ्य व्यक्ती जे सांगेल ते करणे येवढेच तो करू लागतो.
    एके दिवशी ठरलेल्या कारस्थानानुसार तो त्या महिलेविषयी काही गोष्टी त्या वेड्याच्या मनात पेरतो व त्या वेड्याकरवी त्या महिलेचा विनयभंग करण्याचे षडयंत्र रचतो.
     ठरल्याप्रमाणे ती महिला गावातून जात असताना ज्यावेळी लोकांची जास्त वर्दळ नसेल हे हेरून त्या वेड्याला त्या महिलेच्या आसपास पोहोचविले जाते. अर्थात या सर्व कामात त्या राजकारण्याचे इतर कार्यकर्तेदेखील मदत करत असतात व सर्व परिस्थितीवर नजर ठेवून असतात. त्या वेड्याला अशाप्रकारे तयार केलेले असते की, ती महिला समोर दिसताच क्षणार्धात तो तिच्यावर झडप घालतो. त्या महिलेला काहीच सुचत नाही. आजूबाजूला काही लहान मुले खेळत असतात. बाकी मोठी माणसे क्षणार्धात पोहोचू शकतील अशा टप्प्यात नसतात. तो राजकारणी व त्याचे चमचे मात्र लपून सर्व परिस्थितीवर बारीक लक्ष ठेवून असतात. आणि त्या वेड्याने केलेला हल्ला इतका जबरदस्त असतो की, काही सुचायला उसंतच मिळत नाही. तो मिनिटाच्या आत त्या महिलेचे सर्व कपडे फाडून तिला जवळजवळ विवस्त्रच करून सोडतो. महिला जीवाच्या आकांताने त्याचा प्रतिकार करण्याचा प्रयत्न करते परंतु तो मनुष्य वेडा असतोच पण शरीराने आडदांडही असतो. त्यामुळे तिचे सर्व प्रयत्न असफल ठरतात. त्यातच अचानक घडलेल्या या भयंकर प्रसंगाने ती हादरून जाते. ती आरडाओरड करते परंतु लोक जमा होईपर्यंत खूप उशीर होतो. लोक जमा होईपर्यंत तो वेडा तिच्या कपड्यांच्या अक्षरशः चिंध्या करून टाकतो. नंतर आवाज ऐकून काही लोक तेथे पळत येतात व ते त्या वेड्याला बाजूला नेऊन मारायला सुरुवात करतात. या गडबडीत त्या महिलेला आधार देऊन तिची अब्रू झाकण्याकडे कोणाचेच लक्ष जात नाही. हळूहळू लहान मोठे, स्त्री पुरूष, आबालवृद्ध साऱ्यांची आजूबाजूला गर्दी वाढू लागते. त्या सर्वांसमोर त्या अवस्थेत थांबताना त्या महिलेच्या आत्मसन्मानाची अक्षरशः अंत्ययात्राच निघते. काही महिलांच्या लक्षात ही बाब येऊन त्या काही वस्रांच्या सहाय्याने तिची लाज झाकतात. परंतु त्याला खूप उशीर झालेला असतो. त्या महिलेचे विवस्त्र दृश्य सर्व गावकऱ्यांच्या नजरेत साठून गेलेले असते, तिचे मानसिक खच्चीकरण झालेले असते, तिच्या आत्मसन्मानाला खूप मोठा धक्का पोहोचलेला असतो. त्या राजकारण्याचा डाव साधला गेलेला असतो.
   आता प्रश्न उरतो तो म्हणजे हे प्रकरण सहानुभूतीपूर्वक त्या महिलेच्या बाजूने वळू न देता त्याला पूर्णविराम देण्याचा. त्या कार्याला आकार देण्यास आता सुरूवात होते. त्या वेड्याला गावकऱ्यांनी पकडून चोप द्यायला सुरुवात केल्यावर तेथे त्या नेत्याचे व त्याच्या चमच्याचे आगमन होते. व ते त्या वेड्याला गावकऱ्यांच्या तावडीतून सोडवतात. गावकऱ्यांना शांत करत तो नालायक धनी मनुष्य त्यांची समजूत काढण्याच्या सुरात बोलू लागतो, " अरेरे, झाला प्रकार खूप वाईट झाला. असे घडायला नको होते. परंतु हा मनुष्य तर ठार वेडा आहे. त्याला त्याच्या अंगावर कपडे आहे की नाही याचेही भान नसते. लाज - अब्रू काय असते याची त्याला काहीच कल्पना नाही त्यामुळे हे काही त्याने जाणीवपूर्वक केलेले नसणार. त्याने केलेले कृत्य नक्कीच चुकीचे असले तरी तो ठार वेडा आहे हेदेखील लक्षात घ्यायला हवे. त्यामुळे त्याला मारून काहीच उपयोग होणार नाही. त्याला सोडून देणेच उचित ठरेल. "
   हळूहळू त्याचे म्हणणे लोकांना पटू लागते. लोकांचा राग कमी होऊ लागतो व अखेर सर्व शांत होते. त्या व्यक्तीने वेड्याकरवी हे कृत्य घडवून एका दगडात अनेक पक्षी मारलेले असतात.
   त्याने त्याच्या जातीविषयक घाणेरड्या मानसिकतेचा विजय केलेला असतो, त्याच्या प्रतिस्पर्ध्याच्या मानसिक धैर्याचे खच्चीकरण केलेले असते, स्वतःवर या प्रकरणाचा एकही शिंतोडा उडू न देता हे सर्व त्याने साध्य केलेले असते. व अपराधी हा वेडा असल्याचे कारण देऊन प्रकरण तेथेच मोडीत काढलेले असते. त्यातच त्याच गावातील मनातून जातव्यवस्थेचे समर्थन करणाऱ्या, इतर कनिष्ठ जातीला तुच्छ समजणार्‍या परंतु उघडपणे बोलू न शकणार्‍या काही दुटप्पी लोकांचे या प्रकाराला मूक समर्थनच असते. वरवर समतेचा दिखावा करताना जातीय द्वेषाचे बीज त्यांनी उरी बाळगलेले असते. त्यामुळे आता त्या महिलेच्या खर्‍या यातना समजून घेणारे, तिला मानसिक धैर्य देऊन खर्‍या अर्थाने आधार देणारे कोणीच नसते. फारफार तर खोट्या सहानुभूतीचे दोन शब्द बोलण्यापलीकडे तिच्यासाठी कोणी काहीही करणार नसते. कदाचित यापुढे त्या महिलेसोबत घडलेला प्रसंग पाहून इतर कोणी पुन्हा व्यवस्थेच्या नाकर्तेपणाविरुद्ध, भ्रष्टाचाराविरुद्ध आवाज उठवून लोकांना न्याय मिळवून देण्याच्या भानगडीत पडणार नसते.
    समाजात सर्वत्र कमी जास्त प्रमाणात घडणारे हे ज्वलंत वास्तव आहे. अनेक धर्मांध प्रवृत्तीचे लोक, अनेक धूर्त राजकारणी आपला कपटी डाव साधण्याकरिता अनेकदा अशा वेड्यांना पुढे करतात फक्त हे खरे वेडे नसून जातीव्यवस्थेचा पगडा असलेले, राजकारण्यांची - धनदांडग्यांची अंधभक्ती करणारे घाणेरड्या विचारांनी वेडी झालेली मंडळी असतात. आणि अशा व्यक्तींच्या विचित्र वागण्यावर, विचित्र बोलण्यावर काही सुज्ञ लोकांनी आक्षेप घेतल्यास, ' अरे तो वेडा आहे...तुम्हीतर शहाणे आहात ना ? त्याच्याकडे लक्ष देऊ नका ' अशी कावेबाज समजूत ही धूर्त मंडळी समाजातील या सूज्ञ मंडळींची काढतात. व त्यांच्या या शब्दछलामध्ये फसून समाजातील वैचारिक लोकसुद्धा अशा गोष्टींकडे दुर्लक्ष करीत राहतात. व अन्यायाची ही मालिका अशीच अविरत सुरू राहते.
    समाजात वर्चस्व असणाऱ्या वर्गातील वैचारिक प्रगल्भता असणाऱ्या अभ्यासू लोकांनी आपली सामाजिक जबाबदारी ओळखून अशा अपप्रवृत्तींवर वेळीच आळा घालून (अजूनही उघडपणे न दिसणार्‍या) समाजातील सामाजिक असमानतेची झळ सोसणाऱ्या पीडित समाजाचे दुःख समजून घ्यायला हवे. व त्यांच्या सामाजिक हक्कांसाठी त्यांच्या पाठीशी खंबीरपणे उभे रहायला हवे. असे झाल्यास आपला देश एकसंघ होऊन खर्‍या अर्थाने जगाला मानवतेचा संदेश देत प्रगतीच्या उच्च शिखरावर पोहोचणे हे दिवास्वप्न न राहता एक सुखद सत्य ठरेल.
   धन्यवाद...!!! 🙏🏻

✒ K. Satish

    

जीवनगाणे

जीवनाच्या वाटेवरती

अडथळे खूप पाहिले,

तरीही जीवनगाणे मी

हसत हसत गायिले...

✒ K. Satish

असेल पत तर मिळेल किंमत

 एखादा साधा कागद जर रस्त्यात पडला असेल, तर लोक एकतर त्याला दुर्लक्षित करतात किंवा त्याला लाथाडून, तुडवून पुढे निघून जातात.

परंतु , तोच कागद एखाद्या 100, 200, 500, 2000 च्या नोटेचं स्वरूप प्राप्त झाल्यावर पडलेला दिसला तर त्याला आपलेसे करण्यासाठी लोकांमध्ये चढाओढ लागते.

मनुष्याच्या बाबतीतही असेच घडते.......

✒ K. Satish

 

अंधश्रद्धेचे भूत

प्रगतीपथावर गेलो आम्ही

केली चंद्रावर स्वारी,

तरीही अंधश्रद्धेचे भूत हे

बाळगले अंतरी

✒ K. Satish

यशाची किरणे

रात्रीच्या काळोखात पडणार्‍या चांदण्यांच्या

प्रकाशाची रंगत भलतीच न्यारी असते,

अन् अपयशाच्या गुहेमध्ये पडणार्‍या

यशाच्या किरणांची मजा खरंच भारी असते...

✒ K. Satish

अहंकार आणि हट्टीपणा

   अहंकार आणि हट्टीपणा सद्सद्विवेक बुद्धीला मारून टाकतात. आणि मग मनुष्याची वाटचाल अधोगतीकडे होण्यास सुरुवात होते. अशावेळी मनुष्य आपल्या वागण्याने आपले हित जोपासणार्‍या व्यक्तींना सुद्धा किंमत देणे बंद करतो, किंबहुना त्यांचा अपमान करणेही सोडत नाही.

   आणि मग मोठ्या नशीबाने त्याच्या आयुष्यात आलेली ही बोटावर मोजण्याइतकी चांगली माणसेही अगदी नाईलाजाने त्याच्या आयुष्यातून दूर निघून जातात.
   मग कधीतरी जीवनातील एखाद्या कठीण समयी त्याला ह्या व्यक्तींची प्रकर्षाने उणीव भासते. त्यावेळी मात्र त्याच्या हाती हळहळ आणि पश्चात्ताप करण्याशिवाय काहीच उरत नाही.
   म्हणूनच आपल्यातील अहंकार आणि हट्टीपणाला वेळीच आवर घालायला शिकले पाहिजे, नाहीतर या सुंदर जगामध्ये अगदी नशीबाने तुमच्या आयुष्यात आलेल्या थोड्या थोडक्या चांगल्या माणसांनाही तुम्ही गमावून बसाल.
   आणि मग ह्या स्वार्थाने भरलेल्या दुनियेत अनेक अडचणींना सामोरे जाताना व्यथित होऊन तुमचे आयुष्य कधी संपून जाईल हे तुम्हाला कळणार देखील नाही...

✒ K. Satish

एक सामाजिक कटुसत्य

     एक गहण सामाजिक प्रश्न..... खरंच मातापित्यांनी मुलांना जन्म देणे हे त्या मुलांवर उपकार असतात का ?, त्यांना या जगात आणून त्यांनी या मुलांवर मोठी मेहेरबानी केलेली असते का ?

     हा प्रश्न पडण्याचे कारण की, समाजात सर्व स्तरावर मुलांना या गोष्टीची सतत जाणीव करून दिली जाते की, तुझ्या आई वडीलांमुळेच तू हे जग पाहू शकलास आणि ते अजिबात खोटे नाही. निश्चितच त्यांच्या आईवडिलांचे मिलन झालेच नसते तर ही मुले जन्माला खरोखरच आली नसती.

   परंतु, मुद्दा हा उरतो की, या मुलांवर उपकार करण्यासाठीच सर्व आई वडीलांनी मुलांना जन्म दिलेला असतो का ?....की, आपल्याला मुलाचे सुख लाभावे, समाजात आपल्याला मूल झाले याचा आनंदोत्सव साजरा करता यावा, ' मूल होत नाही ' अशा समाजातील टोचून बोलणाऱ्या टोमण्यांपासून आपला बचाव व्हावा व सामाजिक स्वास्थ्याच्या हेतूने लग्नबंधनात अडकून आपल्या शारिरीक गरजा भागाव्यात या सर्व गोष्टी त्यामागे नाहीत का ?

     माणसाने स्वतःच्या आनंदासाठी मूल जन्माला घातल्यानंतर त्याच्यावर उपकाराची भाषा करून त्याला या गोष्टीची जाणीव करून देण्याची पद्धत मोडीत निघायला हवी. सर्व सजीवांची उत्पत्ती हे निसर्गचक्र आहे. आपण फक्त निमित्तमात्र असतो. त्यामुळे सर्व मातापित्यांनी आपल्या मुलांवर फक्त जन्म दिला म्हणून अधिकारवाणीने हक्क गाजवून त्यांना चुकीच्या गोष्टीदेखील करायला भाग पाडणे अथवा त्यांच्यावर अत्याचार करणे हे या निसर्गचक्राचा गैरवापर केल्यासारखेच आहे.

     त्यामुळे प्रत्येक मातापित्याने आपल्या मुलांना फक्त जन्म दिला म्हणून अधिकार गाजवणे बंद केले पाहिजे व समाजानेही या विधानाचा ऊहापोह करून मुलांना फक्त ज्ञानाचे डोस पाजून कात्रीत पकडण्याऐवजी या मुलांना जीव लावावा, त्यांना माता पिता या नात्याने तुमचे प्रेम द्यावे, आपुलकी आणि जिव्हाळ्याचे संबंध प्रस्थापित करावेत आणि फक्त जन्म दिला म्हणून नाही तर तुमच्या सुस्वभावाने, चांगल्या वर्तणुकीने, मायेने त्यांची मने जिंकावीत...

माता, पिता हे बनणे सोपे
संदेश सार्‍यांना कळवावा,
या नात्याचा सन्मान आपल्या
आचरणातून मिळवावा...

✒ K.Satish

नाते

नाते टिकवण्यासाठी कमीपणा घेणे ही चांगली बाब आहे. परंतु, प्रत्येक वेळी जर का तुम्हालाच कमीपणा घ्यावा लागत असेल तर निश्चितच त्यावर विचार करण्याची गरज आहे.

नाते असावे प्रेमाचे , जिव्हाळ्याचे आणि सन्मानाचे...

गुलाम बनवू पाहणारे नाते असते काय कामाचे ?

✒ K. Satish

सगळा गोंधळ

हिकडंबी झाला धिंगाणा

आन् तिकडंबी झाला धिंगाणा,

कोण कुणाच्या मागं लागलं

काहीचं आता समजंना,

हातातं देतो हातं कुणी

पाय अचानक वढतो,

गोंधळं गोंधळं गोंधळं

सगळा गोंधळं गोंधळं गोंधळं

गोंधळं गोंधळं गोंधळं

सगळा गोंधळं गोंधळं गोंधळं

✒ K. Satish

आचरण महत्त्वाचे

      समाजात काही नाती ही अतिशय आदरणीय असतात. परंतु त्याला अपवाद असणाऱ्या प्रवृत्तीची अनेक उदाहरणेही याच समाजात आपल्याला पहावयास मिळतात. त्यामुळेच तर जन्मदात्या पित्याकडूनच स्वतःच्या मुलीवरच अत्याचार करण्याच्या घटना असो, स्वतःच्या स्वार्थापोटी व व्यभिचारापोटी स्वतःच्याच मुलांची हत्या करणारी माता असो वा आर्थिक लोभ किंवा वासनेपोटी आपल्या शिष्यांचे शोषण करणारे गुरूजन असो ...अशी दुष्ट प्रवृत्तीची माणसे या महान नात्यांच्या आडून आपल्या वाईट मनसुब्यांना पूर्णत्वास नेत असतात.

     समाजात नेहमी माता, पिता, गुरूतुल्य व्यक्ती, आध्यात्मिक व्यक्ती यांना नात्याच्या आधारे अथवा समाजातील आदरणीय स्थानाच्या आधारे झुकते माप दिले जाते. आणि नेमका याच गोष्टीचा फायदा अशी नात्यांच्या आड दडलेली काही अपप्रवृत्तींची मंडळी घेतात व आपल्या दुष्कृत्यांना अंमलात आणून अनेक निष्पापांचे आयुष्य उध्वस्त करून टाकतात. आणि त्यामुळेच अनेकदा नकळतपणे समाजाची भूमिकादेखील अशा चुकीच्या गोष्टी घडण्याला बळ देणारी ठरते.

     अतिशय खालच्या पातळीवर घसरून नात्यांना काळिमा फासणाऱ्या व्यक्तींना केवळ नात्यांचा मान राखण्याची पारंपारिक औपचारिकता पूर्ण करण्याहेतूने मान देण्याचा अट्टाहास करण्याची समाजातील मानसिकता ही मानवता व माणुसकीचा गळा दाबून हत्या करण्यासमान आहे.अशामुळेच अनेक अपप्रवृत्तींच्या व्यक्ती केवळ नात्याचा आधार घेऊन व समाजाची सहानुभूती मिळवून इतर निष्पापांच्या आयुष्याशी खेळण्यात यशस्वी होतात.

     म्हणूनच म्हणतो की,

प्रवृत्ती ही दुष्टच ज्याची

त्याला नाते कळेल कसे,

ढोंगी, कपटी या लोकांना

मानवतेचे भान नसे

वय अन् नाते दुय्यम ठरती

षडयंत्री मन ज्याच्या ठायी,

स्वार्थ, वासना, व्यभिचार हे

त्याच्या नसानसांमध्ये वाही

याच समाजामध्ये दिसतो 

बलात्कारी पिता,

आणि कुकर्मापायी मुलांचा

बळी घेणारी माता

माता, पिता, गुरू बनणे सोपे

संदेश सार्‍यांना कळवावा,

या नात्याचा सन्मान आपल्या

आचरणातून मिळवावा...

✒ K. Satish

क्षणभंगुर आनंद

काही व्यक्तींना सतत दुसर्‍यांच्या खांद्यावर बंदूक ठेवून कपट कारस्थान करण्याची सवय असते. त्याअन्वये इतरांना दुःखी करण्याचा त्यांचा मानस असतो.

परंतु , अशा व्यक्तींना आयुष्यात कधीच आनंदाची खरी परीभाषा उमजू शकत नाही. कारण ते स्वतःच्या सुखापेक्षा इतरांच्या दुःखातच जास्त आनंदी होत असतात.

आणि अशा आनंदाचे आयुष्य अगदीच क्षणभंगुर असते.

✒ K. SATISH

छटा आयुष्याच्या

आयुष्याच्या छटा निराळ्या

थक्क झालो मी पाहता पाहता,

निरनिराळे सूर उमगले

जीवनगाणे गाता गाता

✒ K. Satish

बदल घडत नाही, घडवावा लागतो...

 आजच्या युगात लोकांचा अहंकार इतका वाढला आहे की, आपण केलेल्या चुकीच्या कृतीची कालांतराने प्रचिती आली तरीही इतरांसमोर त्या कृतीचे समर्थन करून तिच्याविषयी गुणगान गाण्याचा अहंकारी आणि स्वतःबरोबरच इतरांचेही नुकसान करण्याचा बालिश प्रकार वाढीस लागला आहे.

   उदाहरणच द्यायचे झाले तर आपण घेतलेले कपडे, आपण घेतलेली गाडी, आपण घेतलेले घर, आपण जेथे जेवायला गेलो ते हाॅटेल, आपण खरेदी केलेले दागिने...इत्यादी अनेक गोष्टी ज्या आपण स्वतः खरेदी केलेल्या आहेत आणि ज्या गोष्टींचा आपण स्वतः निर्णय घेऊन उपभोग घेत आहोत. या सर्व गोष्टी प्रत्येकात असलेल्या अहंकारी स्वभावामुळे माझी वस्तू इतरांपेक्षा कशी चांगली आहे हे सांगण्याच्या नादात बहुतांशी वेळा लोक आपलेच नुकसान करून बसतात. आणि स्वतःचा चुकलेला निर्णय इतरांसमोर मान्य करण्यात कमीपणा वाटत असल्याने आतल्या आत घुसमटत राहून त्या निर्णयाचे वाईट परिणाम भोगत राहतात. व त्यांच्या या चुकीच्या वृत्तीमुळे इतर लोकांनी त्यांच्या एखाद्या निर्णयाचे अनुकरण केल्यास ते सुद्धा आपसूकच खड्डयात पडतात. आणि मग त्यांनी याविषयी चर्चा केल्यानंतर ही मंडळी त्यांना आपल्या चुकलेल्या निर्णयाविषयी बोलून दाखवतात, परंतु तोपर्यंत त्याने स्वतःचे नुकसान केलेलेच असते त्याबरोबरच इतरांच्या नुकसानालाही तो कारणीभूत ठरलेला असतो.
   असाच अहंकार शाळा, काॅलेज निवडण्याच्या बाबतीत सुरू झालाय. माझा मुलगा, माझी मुलगी अमूक शाळेत, अमूक काॅलेजला आहे हे पालकवर्ग अतिशय अभिमानाने सांगताना दिसतात. मोठी मोठी नावे सांगताना, त्या संस्थेची ख्याती सांगताना पालकवर्ग थकत नाही. कारण हा त्यांनी घेतलेला निर्णय असतो. आणि आपण घेतलेला निर्णय इतरांसमोर वाईट किंवा चुकीचा ठरणे हा पालकांना आपला अपमान झाल्यासारखे वाटते. म्हणून ही केविलवाणी धडपड.
    परंतु या सर्व खटाटोपात पालक हेच विसरून चाललेत की, काही बोटावर मोजण्याइतक्या शिक्षणसंस्था सोडल्या तर सर्व शिक्षणसंस्थांचे कामकाज हे शेअर मार्केटमधील दुय्यम दर्जाच्या बनावट कंपन्यांसारखे झाले आहे. आपल्या शाळेचा भाव वाढवण्यासाठी खोटे चित्र निर्माण करून मोठमोठ्या बढाया मारणे, पालकांना मोठी स्वप्न दाखवणे, एखाद्या प्रतिष्ठित व्यक्तीला कशाचेतरी आमिष देऊन त्याच्याद्वारेही शाळेची बनावट प्रसिद्धी करणे, विविध ॲक्टीव्हीटीजचे प्रेझेंटेशन करून आम्ही किती प्रमाणात मुलांना घडवण्यासाठी कार्यरत असणार आहोत हे दाखवले जाते. महत्त्वाचे म्हणजे प्रत्यक्षात यातील १० ते २० टक्केच चित्र खरे असते बाकी सर्व दिखावा. तुम्ही त्यांच्यासाठी फक्त पैसे छापण्याचे एक साधन असता. आणि या भ्रमातून जागे होईपर्यंत तुमचा आणि तुमच्या पाल्याचा आयुष्यातील कधीही परत मिळू न शकणारा बहुमूल्य वेळ वाया गेलेला असतो.
   नष्टं द्रव्यं लभ्यते कष्टसाध्यम् ,
   नष्टा विद्या लभ्यतेऽभ्यासयुक्ता ।
   नष्टारोग्यं सूपचारैः सुसाध्यम्
   नष्टा वेला या गता सा गतैव ।।
खूप कष्ट करून गेलेली संपत्ती मिळवता येते.
विसरल्यामुळे गेलेली विद्या अभ्यास करून पुन्हा मिळवता येते. बिघडलेली तब्येत चांगले उपचार करून ती सुधारता येते. पण वेळ वाया घालवला तर तो गेला तो गेलाच.
   म्हणून वेळेचं नुकसान कधीही भरून काढता येत नसल्याने वेळीच भ्रमातून जागे होऊन आपली खोटी फुशारकी मारणे थांबवायला हवे.
   आपला पाल्य ज्या शिक्षणसंस्थेत शिक्षण घेतोय त्या संस्थेचे गुणगान नक्कीच गावे परंतु संस्थेने निर्माण केलेल्या भ्रमाला पाहून, त्यांच्या दिखाव्याला भाळून नाही तर त्यांचे कामकाज प्रामाणिकपणे मुलांचे भवितव्य घडवण्यासाठी होते आहे का ?, फक्त पैशाच्या बाजारात गुरफटून संस्था आपल्या नीतिमूल्यांना आणि मुलांचे भवितव्य घडवण्यासारख्या महान कार्याच्या मूळ उद्दिष्टाला मूठमाती तर देत नाहीये ना ? या सर्व गोष्टींचा बारकाईने विचार करून.
   आज एखाद्या निवासी सैनिकी शाळेत मुलांना दाखल केल्यानंतर पालक निर्धास्त राहून आता आपल्या पाल्याचा अगदी उत्तमप्रकारे सर्वांगीण विकास होणार या भ्रमात जगत राहतात. अनेकांना तर आपले काम पैसे भरणे एवढेच राहिले आहे असे वाटू लागते. बहुतांशी निवासी शाळा या त्यांच्या भरमसाठ फी स्ट्रक्चरच्या अनुषंगाने पालकांची आर्थिक कुवत पाहूनच विद्यार्थ्यांचा शाळेतील प्रवेश निश्चित करतात. परंतु, फक्त फी भरून आपल्याच विश्वात रममाण होण्याचे व शालेय संस्थांच्या खोट्या आश्वासनांना भुलून स्वतःचे मानसिक समाधान करून घेण्याचे धोरण पालकांनी अवलंबिल्यास ते त्यांच्याबरोबरच त्यांच्या पाल्याच्या, इतर विद्यार्थ्यांच्या व इतर पालकांच्याही नुकसानास कारणीभूत ठरू शकतात.
   वेळीच पालकांनी भ्रमातून जागे होऊन शालेय संस्थेच्या कार्यपद्धतीविषयी, मुलांच्या विकासासाठी केल्या जाणाऱ्या विविध उपक्रमांविषयी, निवासी सैनिकी शाळा असल्यास त्यांच्या सैनिकी प्रशिक्षणाविषयी शालेय व्यवस्थापनाने वरवर दाखवलेल्या सुंदर चित्राला न भुलता वेळोवेळी गांभीर्याने पाठपुरावा करून शाळा व्यवस्थापनाचे काही चुकत असेल तर वेळीच निदर्शनास आणायला हवे. व त्यावर योग्य निर्णय वेळीच घ्यायला हवा.
   कोणतीही संस्था असो वा व्यक्ती तो आपली जमेची बाजूच समोर मांडत असतो, आपल्या कार्याचे कौतुकच सांगत असतो. आपल्या चुकीचे प्रदर्शन मांडत नाही. कारण हा सर्व आता पैशाचा खेळ होऊन बसलाय.
आज आपण पैसे भरूनही मुलांच्या अधोगतीस हातभार लावतोय अशीच अनेक पालकांची अवस्था झालीय. पालकांचा हा भ्रम वेळीच तुटला नाही तर हळूहळू वेळ पुढे निघून जाते व आहे ती परिस्थिती स्वीकारण्याशिवाय पालकांना पर्यायच उरत नाही. पण या सर्व प्रकारात विद्यार्थ्यांच्या आणि पालकांच्या आयुष्यातील बहुमुल्य वेळ वाया जाऊन कधीही न भरणारे नुकसान होऊन जाते.
   हे सर्व सुधारावयाचे असेल तर प्रत्येक पालकाने शालेय प्रशासनाकडून मांडल्या जाणाऱ्या भ्रमित व दिशाभूल करणार्‍या चित्रावर डोळे झाकून विश्वास ठेवणे थांबवायला हवे. आणि शालेय प्रशासनाच्या कार्यपद्धतीचा वेळोवेळी एक सुजाण पालक ( फक्त पैसे भरणारी मशीन नव्हे ) म्हणून पाठपुरावा करून शाळेने दिलेल्या आश्वासनांची खरंच पूर्तता होत आहे ना याची योग्यप्रकारे खातरजमा करायला हवी.
    लक्षात ठेवा, कोणतीही संस्था अगदी योग्यपद्धतीनेच काम करत असेल असे समजणे साफ चुकीचे आहे. आणि त्यांना वेळीच चुकीच्या कार्यपद्धतीविषयी जाब विचारला नाही तर त्यांचेही चुकीचे कामकाज करण्याचे धाडस वाढत जाऊन हळूहळू तिथे कर्तव्य विसरून पैसे छापण्याचा घाणेरडा खेळ सुरू होतो. आणि मग या खेळातून निर्माण झालेला भ्रष्टाचाररूपी राक्षस पालकांचे पैसे व विद्यार्थ्यांमधील विविध गुणांसोबतच त्यांच्या भवितव्यालाही गिळंकृत करून टाकतो.
   म्हणून सर्वांनी वेळीच जागे व्हा व आपल्या योग्य हक्कांसाठी प्रश्न विचारण्याची वृत्ती जोपासा. मग समोर शालेय संस्था असली तरी डगमगू नये. कारण चुकीची कृती ही आपल्या प्रिय व्यक्तीकडूनही होऊ शकते. म्हणून काय आपण त्याला जाब न विचारता चुका करण्यासाठी प्रोत्साहन देतो का ?
   बलात्कार करणे, लूटमार करून खून करणे हे अक्षम्य गुन्हे आहेत. अशा गुन्हेगारांना शासन करण्यासाठी लढणे ही खूप प्रशंसनीय गोष्ट आहे. परंतु हाच अपराध आपल्या जवळच्या व्यक्तीकडून झाल्यास त्याला जाब न विचारता त्याच्या या कृतीचे समर्थन करून त्याला पाठीशी घालणे ही अतिशय चुकीची भूमिका असे मी मानतो.
    मग शाळेसारख्या वंदनीय संस्थेकडून चुकीची कार्यपद्धती अवलंबली जात असेल तर पालकांनी त्या चुका सुधारण्याची मागणी करायला का घाबरावे. बदल एका दिवसात घडत नाही हे मान्य. परंतु योग्य - अयोग्याची जाण ठेवून स्वतःच्या हक्कांसाठी प्रश्नच उपस्थित केले नाहीत तर बदल कधीच घडणार नाही...
   बघा विचार करून.......🙏🏻

✒ K. Satish

मन निर्मळ तू कर स्वतःचे

      ' जीवन '... प्रत्येकाला जीवनात अंधारमय क्षणांना तोंड द्यावे लागते. आयुष्याच्या प्रत्येक टप्प्यावर कौटुंबिक जबाबदारी पार पाडत असताना अशा क्षणांचा सामना करण्यासाठी स्वतःला सज्ज करावे लागते. या अंधारमय क्षणांवर मात करून उज्ज्वल भविष्याकडे वाटचाल करण्याकरिता सतत प्रयत्नांचे प्रकाशमय दिवे तेवत ठेवण्याची आवश्यकता असते.

     परंतु , बहुतांशी लोक हे दुसर्‍याच्या जीवनातील अंधार पाहून खुश होत असतात. किंबहुना हा अंधार अजून गडद कसा होईल यासाठी प्रयत्नशील असतात. पण दुसर्‍याच्या जीवनातील अंधाराचा आनंद घेण्याच्या आणि तो अजून काळाकुट्ट करण्याच्या नादात असे लोक आपल्या जीवनातील अंधार दूर करण्यासाठी लागणारे पुरेसे प्रयत्न करण्यास विसरूनच जातात. व दुसर्‍याचे आयुष्य अंधारमय बनवण्याच्या नादात स्वतःच कधी अंधाराच्या गर्द छायेत स्वतःला आणि स्वतःच्या कुटुंबाला ढकलून देण्यास कारणीभूत ठरतात हे त्यांना कळतच नाही.

अंधार दुसर्‍याच्या जीवनातला
पाहूनी होतो आनंद का ?,
कपट मनामध्ये ठेवून असा रे
आयुष्यामध्ये जगतो का ?

वृत्ती नाही चांगली ही तर
घातक ठरेल तुलाच रे,
मन तू निर्मळ कर स्वतःचे
दिशा नवी जीवनाला दे

✒ K. Satish